به گزارش «اخبار خودرو»،علی علمی-از معضلات و اثرات منفی گسترش شهرنشینی، افزایش مهاجرت به شهرها، رشد جمعیت شهرنشین و پدیده حاشیهنشینی در جوار کلانشهرهاست. پدیدهای که در آن عدهای به امید گذران زندگی و کسبوکار بهتر راهی شهرهای بزرگ میشوند. اما از آنجا که مشکلات امرار معاش مردم در زندگی شهری بیشتر است و شرایط اشتغال مناسب در واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی برای همگان وجود ندارد، بسیاری از حاشیهنشینان به مشاغل کاذب رو میآورند.
مشاغل کاذب مانند دستفروشی و دورهگردی که گاهی با وسایل مختلفی ازجمله بلندگو و وانتبارها صورت میگیرد و در بسیاری موارد با ایجاد مشکلاتی نظیر سدمعبر، ایجاد ترافیک، آلودگی صوتی و همچنین مخدوش کردن چهره شهر و حتی درگیری فیزیکی، اعتراض و گلایهمندی شهروندان را به دنبال داشته است. در این میان حضور خودروهای دورهگرد را میتوان سرآمد مشاغل کاذبی دانست که بدون در نظر گرفتن حقوق اجتماعی شهروندان مشکلات عدیدهای را برای ساکنان شهرها به وجود میآورند.
مشاغل کاذب مدتهاست به خاطر فقدان نظارت کافی و رعایت نشدن اصول فرهنگی، اجتماعی، حقوقی و زیستشهری از سوی عاملان آن مشکلات فراوانی برای آرامش شهروندان داشته و موجبات نارضایتی عمومی را فراهم کردهاند.
مزاحمهای سیار!
هر روز افراد بسیاری با استفاده نامتعارف از معابر سبببر هم زدن حقوق عمومی میشوند. البته شهرداری و ماموران آن مکلف به رسیدگی و جلوگیری از انسداد معبر و رفع سدمعبر هستند ولی گویا نیروهای سدمعبر شهرداری نظارت چندانی به فعالیت بارکشهای سیار ندارند.
این خودروها که تقریبا در تمام محلات شهرهای بزرگ فعال هستند، از صبح تا حوالی عصر در کوچهها و معابر فرعی چرخ میخورند و با پخش مکرر جملات ضبطشده از بلندگوها، طلب مشتری میکنند و از وسایل دستدوم گرفته تا فلزات اوراقشده و مستعمل را جمعآوری میکنند.
گویا انجام این تکلیف قانونی همواره با مشکلات زیادی روبهرو بوده است و ما هر روز شاهد درگیری میان ماموران شهرداری و افراد متخلف هستیم. چراکه بهنظر میرسد یا ضمانت اجرایی کافی برای برخورد با این معضل در قانون موجود نیست یا اینکه متولیان امور از برخورد قانونی به دلایلی پرهیز میکنند. وانتبارهای دستفروش سالهاست بهعنوان یک شغل مزاحم در زندگی شهری حضور دارند. حالا آنها نهتنها با سدمعبر در کوچهها و خیابانها و ایجاد آلودگی صوتی در محلهها، اسباب اعتراض شهروندان را فراهم کردهاند بلکه شفاف نبودن شیوه نظارت به نوع فعالیت آنها برای مردم دردسرساز شده است.
قانون چه میگوید؟
مطابق تبصره 1 بند 2 ماده 55 و تبصره 6 ماده 96 قانون شهرداریها، استفاده از معابر عمومی برای کسب ممنوع است. این ماده قانونی تصریح میکند: «فعالیت وانتبارهای دورهگرد در محلهها مصداق بارز سد معبر است.» در بند ۲۰ ماده ۵۵ اصلاحی قانون شهرداری آمده است: «سد معابر عمومی و اشغال پیادهروها و استفاده غیرمجاز از آنها، میدانها، پارکها و باغهای عمومی برای کسب و سکونت ممنوع است.»همچنین رئیسپلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ از برخورد با توقف وانتبارهای دورهگرد و دستفروشی در حاشیه بزرگراهها و معابر خبر داده بود. سردار محمدحسین حمیدی گفت: «توقف وانتبارها و دستفروشان در حاشیه معابر و بهخصوص بزرگراهها، علاوهبر اخلال در ترافیک، از موارد موثر در ایجاد تصادفات است.» رئیس پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرد: «پلیس با همکاری شهرداری تهران به دنبال پیشبینی و ایجاد مناطقی برای جانمایی و فعالیت این افراد و مشاغل است.»
بر اساس قانون، نصب هرگونه بلندگو و وسایل صوتی غیرمجاز روی خودروها ممنوع است. وانتبارها از صبح زود تا شب در همه مناطق حضور فعالی دارند و حتی گاهی اوقات صدای بلندگوی دو یا سه وانتبار همزمان شنیده میشود، بدون اینکه مختصر برخوردی با آنها شود.
وقتی هیچ ارگانی پاسخگو نیست!
این در حالی است که چون اینگونه کسبوکارها تابع زمان و مکان مشخصی نیستند، هر زمان که بخواهند شروع به کار میکنند و هر وقت که دلشان خواست، تعطیل میکنند. اما متاسفانه رسیدگی به اعتراض شهروندان درباره مزاحمتهای صوتی و تخلفهای خودروهای دورهگرد، به این راحتیها ممکن نیست؛ زیرا پس از اینکه شهروندان شکایت خود را اعلام میکنند، راننده وانت و مردم شاکی باید در محل بمانند تا موضوع به مسئولان شهری مربوطه برای حضور در محل و برخورد با فرد متخلف گزارش داده شود! و چون این اتفاق نمیافتد، عملا برخورد و ساماندهی این کار ممکن نیست. شهروندان معترض با نهادهای مختلفی (ازجمله شهرداری) این معضل را در میان گذاشتهاند تا شاید به این مشکل رسیدگی شود، اما تنها جوابی که شنیدهاند، این بوده که رسیدگی به این مشکل در حیطه وظایف شهرداری نیست یا اگر موضوع ثبت شده، تاکنون به درخواستشان رسیدگی نشده است. چند سال پیش شهرداری بعضی شهرها در بخش ستاد رفع سد معبر با همکاری پلیس راهور طرحی را به اجرا گذاشتند و براساس آن قرار شد وانتهای دورهگرد ساماندهی شوند. این طرح مدتی در برخی شهرها مانند کرج اجرا شد و تعدادی از وانتیها به دلیل ایجاد آلودگی صوتی و مزاحمت برای شهروندان در محلات جمعآوری شدند، اما این طرح به همین جا ختم شد و معلوم نشد چرا ادامه پیدا نکرد. خبرنگار روزنامه «دنیایخودرو» هم برای پیگیری این موضوع با سامانه 137 شهرداری تماس گرفت، اما مانند بسیاری از شهروندان هیچ جواب قانعکنندهای نگرفت. امید است تیم جدید مسئولان شهری به این دغدغه فراگیر شهروندان پاسخی بدهند و به این معضل بسیار آزاردهنده به شکلی جدی رسیدگی کنند.